W tym numerze
Funkcja Artykuł
Dzień brokerski; Bezpieczeństwo żywności
EuroFoodVision – Poznaj kluczowych kupców z rynków irlandzkich i brytyjskich
Aktualności
Smak nauki
Tradycyjne Producent Żywności
Ochrona regionalnych przysmaków
Nauka strategii marketingowych w sektorze rolniczym
Pierwsze efekty projektu Farm Inc
by Nardi L., Rinaldi C., Cavicchi A.
 
Małe przedsiębiorstwa rolnicze i rolnicy indywidualni znajdują się często w niedogodnej sytuacji względem większych graczy w łańcuchu spożywczym. Dlatego też wiele mniejszych przedsiębiorstw często staje przed problemem: ich wysiłki w dążeniu do utrzymania i poprawienia pozycji rynkowej lub zwiększenia udziału w rynku i rozwinięcia działań na rynek międzynarodowy pozostają nienagrodzone.  Rynek staje się coraz bardziej konkurencyjny i nowatorskie metody oraz narzędzia marketingowe są niezbędne do poprawienia siły przetargowej.

Zmiany zachodzą zarówno w strukturze popytu, jak i podaży. Z jednej strony rozwiązanie problemu zrównoważenia jest pilnym zadaniem i producenci rozumieją wagę procesów przyjaznych dla środowiska w przypadku dalekosiężnych zysków ekonomicznych. Według Francisa (2011) ograniczenia dotyczące paliw kopalnych, wody i dostępnych obszarów uprawnych skłaniają edukatorów do przełożenia nacisku ze strategii dążących do osiągnięcia maksymalnych zbiorów na takie, które wydajnie wykorzystują zasoby i odporność systemów produkcyjnych w mniej łagodnych klimatach.

Z drugiej strony konsumenci są coraz lepiej poinformowani w sprawach żywności dzięki mediom społecznościowym i licznym, łatwo dostępnym narzędziom ICT oraz wzrastającemu zainteresowaniu żywnością, kulinariami, kucharzami i gastronomią, promowanymi przez programy telewizyjne. Warto jest więc zrozumieć, czy konsumenci będą w stanie uznać i docenić wysiłki rolników do osiągnięcia żywności wyższej jakości poprzez praktyki i procesy zrównoważone. Istotne stają się pytania dotyczące badań – nie tylko dla naukowców, ale także ekspertów, praktyków i szkoleniowców: Jak zaangażowanie społecznościowe, etyczne i ekologiczne wpływa na zwiększenie wartości produktu? Jak poinformować konsumenta o tej wartości dodanej? Jak firmy zajmujące się kształceniem i szkoleniem zawodowym (VET) oraz stowarzyszenia rolników mogą wspierać rolników w starciu z tymi nowymi wyzwaniami?

Projekt Farm Inc. (www.farminc.eu) ma na celu zwiększenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw rolniczych oraz poprawienie jakości stałego szkolenia zawodowego i nabywania umiejętności w sektorze rolniczym. Farm Inc. jest projektem należącym do programu Leonardo da Vinci, który jest przeznaczony dla przedsiębiorstw rolniczych ze szczególnym uwzględnieniem Włoch, Grecji, Łotwy, Cypru i Belgii i kładzie nacisk na wagę korzystania z narzędzi marketingowych, takich jak marka i internacjonalizacja w celu poprawienia pozycji rynkowej i rozszerzenia działalności na rynek międzynarodowy.


Rysunek 1: Strona główna platformy

W trakcie pierwszego etapu projektu przeprowadzono badania, które miały na celu zrozumienie potrzeb szkoleniowych rolników w danym kraju. Analiza wyników wykazała, że pojawiają się pewne wspólne wnioski na szczeblu europejskim: zrozumienie potrzeb lokalnego konsumenta, zwiększenie poziomu sprzedaży, planowanie i uaktualnianie planów biznesowych, znajdowanie odpowiednich kanałów dystrybucyjnych, wykorzystywanie synergii i sieci.

W kwestii oczekiwanych formatów szkoleń rolnicy bardziej preferują naukę poprzez praktykę niż naukę teorii, co widać w licznym uczestnictwie w targach, konferencjach, wizytach na farmach. Firmy zajmujące się kształceniem zawodowym podkreślają jednak potrzebę łączenia doświadczenia praktycznego z podstawową wiedzą teoretyczną i nalegają na metodę nauki łączonej. Zaznaczają, że nauka w klasie pozwala rolnikom zdobyć wiedzę o podstawowych pojęciach marketingowych, a nauka praktyczna wspomaga rozwój bardziej zaawansowanych i wyspecjalizowanych umiejętności.

Techniki nauki praktycznej zachęcają uczniów do bezpośredniego stosowania tego, czego się uczą oraz analizowania efektów, a następnie uogólniania tych informacji poza obszar środowiska nauczania (Beard & Wilson, 2006). Dzięki uwzględnieniu wymiarów nauki praktycznej szkoleniowcy z zakresu rolnictwa mogą tworzyć wartościowe doświadczenia szkoleniowe. Kolb (komunikacja osobista, 7 września 2010) powiedział: „Nauczyciele mają przewagę w edukacji rolniczej, ponieważ wiedzę tę mogą łatwo przekazywać przez praktykę”.

Badania przeprowadzone przez Brown (2011), które oceniały rentowność i efektywność generowania i dostarczania informacji rolnikom poprzez szkoleniowe konferencje wideo, pokazują, że e-learning ma potencjał jako metoda praktycznego kształcenia rolników.

Na bazie tych dowodów w projekcie Farm Inc. stworzono narzędzie przeznaczone konkretnie na potrzeby małych przedsiębiorstw rolniczych i stowarzyszeń, które umożliwia szkolenie w zakresie tworzenia marki, marketingu i internacjonalizacji.

Cel stworzenia nowatorskiego i interaktywnego narzędzia szkoleniowego ułatwiającego szkolenie rolników został osiągnięty. Narzędzie składa się z 6 elastycznych i zintegrowanych modułów dostępnych na platformie online. Szkolenie zaczyna się od wprowadzenia definicji marketingowych i teorii, a kończy sugestiami dotyczącymi stawiania czoła rynkom międzynarodowym. Inne moduły są poświęcone planom marketingowym, targom, produktom wysokiej jakości i wadze marki wiejskiej. Szkolenie może być używane jako narzędzie do samodzielnej nauki dla rolników lub jako okazja do integracji z oficjalnymi systemami VET. Wyniki są nowatorskie, ponieważ wszystkie podstawowe koncepcje teoretyczne, doświadczenia praktyczne i ćwiczenia samooceny są zintegrowane w jednym narzędziu szkoleniowym, stworzonym jako vademecum marketingu w sektorze rolniczym (wersja beta platformy dostępna jest tutaj: http://farminc-training.gg.dev.militos.org/)


Rysunek 2: Jedna z włoskich imprez pilotażowych

Obecnie zakończona została faza pilotażowa i prace nad platformą są finalizowane. 27 września efekty projektu zostaną oficjalnie zaprezentowane na EXPO 2015 w Mediolanie w pawilonie włoskim, w parku bioróżnorodności, w obecności instytucji włoskich i europejskich. W trakcie tej konferencji wszyscy partnerzy konsorcjum będą mogli spotkać się z zainteresowanymi dostawcami VET, przedsiębiorcami rolniczymi, rolnikami i ich interesariuszami, aby powiedzieć: „To gospodarstwo jest MOJĄ firmą!”.

Bibliografia:
C. Beard & J. Wilson (2006) Experiential Learning: A Best Practice Handbook for Trainers and Educators, London, Kogan Page.
C.A. Francis, N. Jordan, P. Porter, T. A. Breland, G. Lieblein, L. Salomonsson, N. Sriskandarajah, M. Wiedenhoeft, R. DeHaan, I. Braden & V. Langer (2011) Innovative Education in Agroecology: Experiential Learning for a Sustainable Agriculture, Critical Reviews in Plant Sciences, 30:1-2, 226-237
D. A., Kolb (1984) Experiential learning: Praktyka jako źródło nauki i rozwoju. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Email Software by Newsweaver